Matta dipnotları

2:1-2 Doğuda O'nun yıldızını gördük: ya da «O'nun yıldızının doğuşunu gördük.»

2:9 Doğuda: ya da «Doğuşunu.»

5:22 aşağılayıcı bir söz: Grekçede, «raka», yani «boş kafalı.» 5:26 kuruş: Grekçede, «kodrantis.»

5:37 Şeytan: Grekçede, «kötü olan».

6:1 Yapmanız gereken doğru işleri: Grekçede, «Doğruluğunuzu.»

6:13 «Çünkü...Amin» sözleri birçok eski metinde yoktur.

6:22 «Gözünüz sağlamsa» diye çevrilen Grekçe deyim, «Cömertseniz» anlamında kullanılırdı.

6:23 «Gözünüz bozuksa» diye çevrilen Grekçe deyim, «Açgözlüyseniz» anlamında kullanılırdı.

6:24 para: Grekçede, «mamon.»

6:27 ömrünü bir anlık: ya da «boyunu bir arşın.»

11:12 ya da «Göklerin Egemenliği zorlu biçimde gelişiyor, zorlu kişiler ona sahip çıkıyor.»

13:19 Şeytan: Grekçede, «kötü olan.»

13:33 ölçek: Grekçede, «saton.»

14:24 bir hayli uzakta: Grekçede, «birçok stadion uzakta.»

14:25 Sabaha karşı: Grekçede, «Gecenin dördüncü nöbetinde.»

15:25 O'nun önünde yere kapandı: ya da «O'na tapındı.»

16:17 insan: Grekçede, «et ve kan.»

16:18 Petrus: Grekçede, «petros», yani kaya parçası, taş.

16:18 kaya: Grekçede, «petra», yani büyük taş kütlesi, kaya.

17:20-21 Birçok eski metinde şu sözler de yer alır: «Ama bu tür cinler ancak dua ve oruçla kovulabilir.»

17:24 iki dirhemlik tapınak vergisi: Grekçede, «didrahma.»

17:27 dört dirhemlik bir akçe: Grekçede, «bir statir.»

18:10-11 Birçok eski metinde şu sözler de yer alır: «İnsanoğlu, kaybolmuş olanı kurtarmak için geldi.»

19:9 «Boşanmış...olur» sözleri birçok eski metinde yoktur.

21:25 Yahya'nın vaftiz etme yetkisi: Grekçede, «Yahya'nın vaftizi.»

21:25 Tanrı'dan: Grekçede, «gökten.»

23:5 muska: Tevrat'tan alınan bazı ayetlerin içine konduğu, alna ya da sol kola takılan küçük kutu anlamındadır (Bkz. Tevrat, Çıkış 13:9, Tesniye 6:8,9).

23:5 püskül: Dindar Yahudiler, Kutsal Yasa'yı hatırlamak için giysilerinin eteğine dört püskül dikerler (bkz. Tevrat, Sayılar 15:38,39; Tesniye 22:12).

23:13-14 Birçok eski metinde şu sözler de yer alır: «Vay halinize, ey din bilginleri ve Ferisiler, ikiyüzlüler! Bir yandan gösteriş için uzun uzun dua edersiniz, öte yandan dul kadınların malını mülkünü sömürürsünüz. Bundan ötürü cezanız daha da ağır olacaktır.» (Bkz. Mar.12:40; Luk.20:47).

23:36 kuşak: ya da «soy.»

24:34 kuşak: ya da «soy.»

27:4 birini: Grekçede, «kanı.»

28:19 adıyla: Grekçede, «adı içine.»


1:11 2Kr.24:14-15; 2Ta.36:10; Yer.27:20

1:18 Luk.1:26-27

1:21 Luk.1:31

1:22 Yşa.7:14

1:25 Luk.2:21

2:6 Mik.5:2

2:15 Hoş.11:1

2:18 Yer.31:15

3:1 Mat.4:17; Mar.1:15

3:3 Yşa.40:3

3:4 2Kr.1:8

3:7 Mat.12:34; 23Mat.12:33; Luk.3:7

3:9 Yu.8:33

3:10 Mat.7:19

3:17 Mez.2:7; Yşa.42:1; Mat.12:18; 17Mat.12:5; Mar.1:11; Luk.9:35

4:1 İbr.2:18; 4.2:15

4:4 Tes.8:3

4:5 Mez.91:11-12

4:7 Tes.6:16

4:10 Tes.6:13

4:12 Mat.14:3; Mar.6:17-18; Luk.3:19-20

4:13 Yu.2:12

4:15 Yşa.9:1-2

4:17 Mat.3:1-2

4:23 Mat.9:35; Mar.1:39

5:4 Yşa.61:2

5:5 Mez.37:11

5:6 Yşa.55:1-2

5:8 Mez.24:3-4

5:10 1Pe.3:14

5:11 1Pe.4:14

5:12 2Ta.36:16; Elç.7:52-53

5:13 Mar.9:50; Luk.14:34-35

5:14 Yu.8:12; 9Yu.8:5

5:15 Mar.4:21; Luk.8:16; 11Luk.8:33

5:16 1Pe.2:12

5:18 Luk.16:17

5:21 Çık.20:13; Tes.5:17

5:27 Çık.20:13; Tes.5:18

5:29 Mat.18:9; Mar.9:47

5:30 Mat.18:8; Mar.9:43-44

5:31 Tes.24:1-4; Mat.19:7-9; Mar.10:4,11-12; Luk.16:18; 1Ko.7:10-11

5:33 Lev.19:12

5:33 Say.30:2; Tes.23:21

5:34 Mez.48:2; Yşa.66:1; Mat.23:22; Yak.5:12

5:38 Çık.21:24; Lev.24:20; Tes.19:21

5:43 Lev.19:18

5:48 Lev.19:2; Tes.18:13

6:1 Mat.23:5

6:5 Luk.18:9-14

6:14 Mar.11:25-26

6:19 Yak.5:2-3

6:29 1Kr.10:4-7; 2Ta.9:3-6

7:2 Mar.4:24

7:12 Luk.6:31

7:19 Mat.3:10; Luk.3:9

7:20 Mat.12:33

7:23 Mez.6:8; Luk.13:27

7:28 Mar.1:22; Luk.4:32

8:4 Lev.14:1-32

8:11 Luk.13:29

8:12 Mat.22:13; 25Mat.22:30; Luk.13:28

8:17 Yşa.53:4

9:10 Luk.15:1-2

9:13 Hoş.6:6; Mat.12:7

9:34 Mat.10:25; 12Mat.10:24; Mar.3:22; Luk.11:15

9:35 Mat.4:23; Mar.1:39; Luk.4:44

9:36 Say.27:17; 1Kr.22:17; 2Ta.18:16; Hez.34:5; Zek.10:2; Mar.6:34

9:37 Luk.10:2

10:7 Luk.10:4-12

10:10 1Ko.9:14; 1Ti.5:18

10:14 Elç.13:51

10:15 Tek.19:24-28; Mat.11:24

10:16 Luk.10:3

10:21 Mar.13:12; Luk.21:16

10:22 Mat.24:9,13

10:24 Luk.6:40; Yu.13:16; 15Yu.13:20

10:25 Mat.9:34; 12Mat.9:24; Mar.3:22; Luk.11:15

10:26 Mar.4:22; Luk.8:17

10:33 2Ti.2:12

10:35 Mik.7:6

10:38 Mat.16:24; Mar.8:34; Luk.9:23

10:39 Mat.16:25; Mar.8:35; Luk.9:24; 17Luk.9:33; Yu.12:25

10:40 Mar.9:36-37; Luk.9:47-48; 10Luk.9:16; Yu.13:20

11:5 Yşa.35:5-6; 61.35:1

11:10 Mal.3:1

11:12 Luk.16:16

11:14 Mal.4:5; Mat.17:10-13; Mar.9:11-13

11:20 Yşa.23:1-18; Hez.26:1-28.26:26; Yoe.3:4-8; Amo.1:9-10; Zek.9:2-4

11:23 Tek.19:24-28; Yşa.14:13-15

11:24 Mat.10:15; Luk.10:12

11:27 Yu.1:18; 3Yu.1:35; 10Yu.1:15

11:29 Yer.6:16

12:1 Tes.23:25

12:3 Lev.24:9; 1Sa.21:1-6

12:7 Hoş.6:6; Mat.9:13

12:11 Luk.14:5

12:18 Yşa.42:1-4

12:24 Mat.9:34; 10Mat.9:25

12:30 Mar.9:40

12:32 Luk.12:10

12:33 Mat.7:20

12:34 Mat.3:7; 23Mat.3:33; Luk.3:7

12:34 Mat.15:18

12:38 Mat.16:1

12:39 Mat.16:4

12:40 nYu.1:17

12:41 nYu.3:5

12:42 1Kr.10:1-10; 2Ta.9:1-12

13:2 Luk.5:1-3

13:12 Mat.25:29; Mar.4:25; Luk.8:18; 19Luk.8:26

13:14 Yşa.6:9-10

13:16 Luk.10:23-24

13:35 Mez.78:2

13:57 Yu.4:44

14:1 Mat.16:13-14; Mar.6:14-15; Luk.9:7-8

14:3 Luk.3:19-20

14:4 Lev.18:16; 20.18:21

15:4 Çık.20:12; 21.20:17; Lev.20:9; Tes.5:16

15:8 Yşa.29:13

15:14 Luk.6:39

15:18 Mat.12:34

16:1 Mat.12:38; Luk.11:16

16:4 Mat.12:39; Luk.11:29

16:6 Luk.12:1

16:9 Mat.14:17-21; 15Mat.14:34-38

16:14 Mat.14:1-2; Mar.6:14-15; Luk.9:7-8

16:16 Yu.6:68-69

16:19 Mat.18:18; Yu.20:23

16:21 Mat.17:22-23; 20Mat.17:19; 27Mat.17:62-63

16:24 Mat.10:38; Luk.14:27

16:25 Mat.10:39; Luk.17:33; Yu.12:25

16:27 Mat.25:31

16:27 Mez.62:12; Rom.2:6

17:1 2Pe.1:17-18

17:5 Mez.2:7; Yşa.42:1; Mat.3:17; 12Mat.3:18; Mar.1:11; Luk.3:21-22

17:5 Tes.18:15

17:10 Mal.4:5

17:12 Mat.11:14

17:20 Mat.21:21; Mar.11:23; 1Ko.13:2

17:24 Çık.30:13; 38.30:26

18:1 Luk.22:24

18:2 Mar.10:15; Luk.18:17

18:8 Mat.5:30

18:9 Mat.5:29

18:15 Luk.17:3

18:16 Tes.19:15

18:18 Mat.16:19; Yu.20:23

18:21 Luk.17:3-4

19:4 Tek.1:27; 2.1:24; 5.1:2

19:7 Tes.24:1-4; Mat.5:31

19:9 Mat.5:32; Luk.16:18; 1Ko.7:10-11

19:18 Çık.20:12-16; Tes.5:16-20 Lev.19:18

19:28 Mat.25:31; Luk.22:30

19:30 Mat.20:16; Luk.13:30

20:8 Lev.19:13; Tes.24:15

20:16 Mat.19:30; Mar.10:31; Luk.13:30

20:25 Mat.23:11; Mar.9:35; Luk.22:25-26

21:5 Yşa.62:11; Zek.9:9

21:9 Mez.118:25-26

21:13 Yşa.56:7; Yer.7:11

21:16 Mez.8:2

21:21 Mat.17:20; 1Ko.13:2

21:32 Luk.3:12; 7Luk.3:29-30

21:33 Yşa.5:1-2

21:42 Mez.118:22-23

22:13 Mat.8:12; 25Mat.8:30; Luk.13:28

22:23 Elç.23:8; TesElç.25:5

22:32 Çık.3:6

22:37 Tes.6:5

22:39 Lev.19:18

22:44 Mez.110:1

23:5 Mat.6:1

23:5 Say.15:38; Tes.6:8

23:11 Mat.20:25-27; Mar.9:35; 10Mar.9:43-44; Luk.22:25-26

23:12 Luk.14:11; 18Luk.14:14

23:22 Yşa.66:1; Mat.5:34-35

23:23 Lev.27:30

23:27 Elç.23:3

23:33 Mat.3:7; 12Mat.3:34; Luk.3:7

23:35 Tek.4:8; 2Ta.24:20-21

23:38 Yer.12:7; 22.12:5; 26.12:6

23:39 Mez.118:26

24:9 Mat.10:22

24:13 Mat.10:22

24:15 Dan.9:27; 11.9:31; 12.9:11

24:17 Luk.17:31

24:21 Dan.12:1; Yah.7:14

24:26 Luk.17:23-24

24:28 Eyu.39:30; Luk.17:37

24:29 Yşa.13:10; 34.13:4; Hez.32:7; Yoe.2:10,31; 3.2:15; Yah.6:12-13

24:30 Dan.7:13; Yah.1:7

24:37 Tek.6:5-8

24:39 Tek.7:6-24

24:43 Luk.12:39-40; Yah.3:3; 16Yah.3:15

25:1 Luk.12:35

25:11 Luk.13:25

25:29 Mat.13:12; Mar.4:25; Luk.8:18

25:30 Mat.8:12; 22Mat.8:13; Luk.13:28

25:31 Mat.16:27; 19Mat.16:28

25:46 Dan.12:2

26:1 Çık.12:1-27

26:6 Luk.7:37-38

26:11 Tes.15:11

26:23 Mez.41:9

26:28 Çık.24:8; Yer.31:31-34

26:31 Zek.13:7

26:32 Mat.28:16

26:55 Luk.19:47; 21Luk.19:37

26:60 Yu.2:19

26:64 Dan.7:13

26:65 Lev.24:16

26:67 Yşa.50:6

27:9 Zek.11:12-13

27:24 Tes.21:6-9

27:35 Mez.22:18

27:39 Mez.22:7; 109.22:25

27:39 Mat.26:61; Yu.2:19

27:43 Mez.22:8

27:46 Mez.22:1

27:48 Mez.69:21

27:51 Çık.26:31-33

27:55 Luk.8:2-3

27:62 Mat.16:21; 17Mat.16:23; 20Mat.16:19; Mar.8:31; 9Mar.8:31; 10Mar.8:32-34; Luk.9:22; 18Luk.9:31-33

28:16 Mat.26:32; Mar.14:28

28:19 Elç.1:8